Podwyżka wariacje na sześciu aktorów i odrę
na podstawie sztuki Georges'a Pereca pod tym samym tytułem przełożyła Dorota Szuszkiewicz
XXX premiera Grupy Teatralnej "od jutra" Premiera: 18 czerwca 2006r. OBSADA Zenon Zondas - Piotr Koszański Anna Kowalska - Agata Dębczyńska Jola Słoneczko - Magdalena Pilichowska Emilia Negacja - Dominika Staniszewska Gerard Czojs - Michał Góral Maksymilian Ciapek - Łukasz Kaczmarek Głos - Kamil Baranowski Zgranie muzyki i tekstów - Radosław Rojewski Tekst wprowadzający autorstwa Kamila Baranowskiego Scenariusz, reżyseria, kostiumy, scenografia, opr.muzyczne KRZYSZTOF RYZLAK |
Grupa i "Podwyżka" czyli historia pewnej klątwy...
- Jest rok 1999 i postanowiłeś z Grupą przygotować "Podwyżkę" Pereca.
- Lecz albo Grupa się zgodzi, albo Grupa się nie zgodzi.
- Gdyby się zgodziła, zrobilibyście dobry spektakl.
- Gdyby się nie zgodziła, trzeba by było szukać innego tekstu.
- Przypuśćmy, a nie jest to rzadkością, że Grupa zgadza się szybko i bez zwłoki.
- W tym przypadku rozpoczynamy próby.
- Rozpoczęliście próby.
- Lecz albo wszystko pójdzie gładko i powstanie nowy spektakl, albo nie pójdzie i nowego spektaklu nie będzie.
- Gdyby wszystko gładko poszło dziś byście tego tekstu nie czytali.
- Gdyby nie poszło gładko, spróbowałbyś kiedyś raz jeszcze.
- Przypuśćmy, że mimo licznych prób i starań, coś poszło nie tak, i spektakl nie doszedł do skutku.
- W takim razie spróbuję pracy nad innym tekstem.
- Cztery lata później. Znów wróciłeś do tekstu Pereca.
- Albo tym razem się uda, albo się nie uda.
- Gdyby się udało, byłaby to miła niespodzianka.
- Gdyby się nie udało, powtórzyła by się sytuacja sprzed czterech lat.
- Przypuśćmy, że historia lubi się powtarzać.
- Mimo wszystko postanawiam się nie poddawać i próbować dalej.
- Próbujesz dalej.
- Lecz albo zmiana obsady zakończy się powodzeniem, albo nie zakończy się powodzeniem.
- Gdyby zakończyła się powodzeniem byłbyś zadowolony i szczęśliwy.
- Gdyby nie zakończyła się powodzeniem, nie pozostało by ci nic innego, jak rozpocząć wszystko od początku.
- Powiedzmy to szczerze, że mimo usilnych starań, będziesz musiał zacząć wszystko jeszcze raz od początku.
- W takim razie dam sobie spokój.
- Minęły kolejne trzy lata. Jest rok 2006. Znów próbujesz wrócić do feralnego tekstu.
- Lecz albo całą Grupa weźmie się do pracy z entuzjazmem, albo całą Grupa nie weźmie się do pracy z entuzjazmem.
- Przyznajmy, że Grupa ma w sobie wiele entuzjazmu.
- Gdyby Grupie nie zależało na tym projekcie nie siedzielibyście dziś tutaj.
- Powiedzmy otwarcie - po siedmiu latach prób i starań, czterokrotnych zmianach obsady (razem to 18 osób), po chwilach zwątpienia i bezsilności udało ci się doprowadzić do premiery "Podwyżki".
- W takim razie gorąco zapraszam na nasz spektakl.
Georges Perec
urodził się w 1936 r. w Paryżu w rodzinie polskich Żydów. Od 1942, po śmierci rodziców, był wychowywany przez ciotkę. Po skończeniu szkoły średniej studiował historię i socjologię na Sorbonie. W latach 1958-59 służył w armii, a po jej opuszczeniu ożenił się i wyjechał z żoną do Tunisu. Od 1962 do 1979 r. Perec pracował jako archiwista w archiwum laboratorium neuro-psychologicznego przy szpitalu Saint-Antoine w Paryżu. W latach 60. Perec wspólnie z tłumaczem Eugen'em Helmle i muzykiem Philippe'm Drogoz'em pisał słuchowiska radiowe. Jako pisarz zadebiutował powieścią "Rzeczy" w 1965 r., za którą otrzymał nagrodę Prix Renaudot. W 1967 r. dołączył do awangardowej grupy literackiej, OuLiPo (Ouvroir de Litterature Potentielle - Pracowni Literatury Potencjalnej) założonej przez Raymonda Queneau i Francisa Le Lionnais. W tym samym roku ukazał się "Człowiek, który śpi", na podstawie którego w 1973 r. autor wspólnie z reżyserem Bernardem Queysanne nakręcili film fabularny. Twórczość w ramach OuLiPo zaowocowała dwoma słynnymi powieściami "La Disparition" (1969) i "Les Reventes" (1972). W 1978 r. Perec opublikował swoją najgłośniejszą powieść "Życie, instrukcja obsługi", uhonorowaną prestiżową nagrodą Prix Medicis. Georges Perec zmarł na raka w 1982 r. Uznawany jest za jednego z najważniejszych prozaików francuskich drugiej połowy XX w. W Polsce znany z powieści "Rzeczy" i "Życie - instrukcja obsługi" oraz z monograficznego numeru "Literatury na Świecie" (11-12/1995). Jego dzieło, z pozoru różnorodne, na które składają się powieści, sztuki, wiersze, eseje, a także filmy i zbiory krzyżówek, odznacza się niezwykłą spoistością. Perec potrafił pogodzić wątki ściśle autobiograficzne z dowolnie przyjętymi regułami formalnymi. Wydarzeniem stale w jego książkach obecnym była utrata rodziców, a zarazem utrata poczucia przynależności do kultury, która uległa zagładzie.
Zdjęcia ze spektaklu
Foto: Krzysztof Ryzlak