Wariacje na 6... i odrę
na podstawie sztuki Georges'a Pereca pod tytułem "Podwyżka" przełożyła Dorota Szuszkiewicz
XXXIV premiera Grupy Teatralnej "od jutra" Premiera: 21 marca 2009r. OBSADA Radomir Pomyslov - Przemek Sędzicki Melania Kłopot - Ewelina Stankiewicz Jola Wesół - Paula Nowogórska Szmita Hernest - Wioleta Tuchorska Barbara Szłazi - Joanna Jezierska Zdzisława Drepczykiewicz & Siostra odra - Anna Listwoń Głos - Łukasz Kaczmarek Zgranie muzyki - Radosław Rojewski Tekst wprowadzający autorstwa - Anny Listwoń, Krzysztofa Ryzlaka Piosenka 1 - sł. K. Ryzlak, muz. A. Jarek Piosenka 2 - sł. Z. Friedwald, muz. J. Petersburski Scenariusz, reżyseria, kostiumy, scenografia, opr.muzyczne - KRZYSZTOF RYZLAK |
Sztuka Pereca pt. "Podwyżka" jest dla nas punktem wyjścia do zabawy formą teatralną, różnymi jej konwencjami - tekst staje się tylko pretekstem do opowieści scenicznej, który po kilku chwilach tak naprawdę traci swoje pierwotne znaczenie. Mimo żelaznej konsekwencji Pereca w budowaniu warstwy logicznej i tekstowej sztuki prezentowana przez nas anegdota schodzi na dalszy plan. Opowiadamy kilkanaście wersji tego samego zdarzenia zastanawiając się nad różnymi wariantami "co by było gdyby". Nasze gdybanie pokazuje jak przypadek wpływa na decyzje, które podejmujemy.
Spektakl "Wariacje na 6... i odrę" jest pożegnaniem się z aktywnym udziałem w zajęciach Grupy czwórki tegorocznych maturzystów.
Spektakl "Wariacje na 6... i odrę" jest pożegnaniem się z aktywnym udziałem w zajęciach Grupy czwórki tegorocznych maturzystów.
George Perec
urodził się w Paryżu 7 marca 1936 roku, a zmarł w Ivry 3 marca 1982 r. Pisarz niemal całe swoje życie spędził w Paryżu. Ojciec Perec'a walczył w drugiej wojnie światowej i zginął w 1940 roku. Kiedy Niemcy stopniowo zajmowali Francję, jego krewni zabrali go na wieś. W 1942 roku w Paryżu zaginęła jego matka, po latach okazało się, że została zamordowana w Oświęcimiu. Osieroconego w wieku sześciu lat pisarza wychowywała ciotka z wujem. Po ukończeniu studiów i odbyciu służby wojskowej George Perec rozpoczął współpracę z kilkoma czasopismami. W 1965 roku wydał swoją pierwsza książkę, nowelę Les Choses (Rzeczy), za którą został nagrodzony Nagrodą Renaudot'a. Odtąd zajął się na poważnie pisaniem, wydał ponad dwadzieścia tytułów.
Perec dołączył do OuLiPo - Warsztatu Literatury Potencjalnej, paryskiej grupy pisarzy założonej w 1960 roku przez Raymonda Quenau. Formacja ta włączyła do literatury reguły rządzące takimi dziedzinami, jak matematyka czy logika. U Pereca wyraźna jest fascynacja palindromami, czyli słowami lub całymi sentencjami, które czytane wprzód lub w tył wciąż znaczą to samo. Dziełem Pereca jest najdłuższy znany palindrom, który liczy ponad pięć tysięcy słów.
Palindromy, anagramy i gry słowne to cecha charakterystyczna twórczości Georga Pereca. Tworzył liczące po kilkaset znaków teksty, w których np. jedyną dozwoloną samogłoską była głoska "a". Perec był mistrzem lipogramu, czyli tekstu, w którym dozwolone lub zabronione jest używanie pewnych głosek. W 1969 roku napisał powieść Zniknięcie, która w całości jest lipogramem. Książka opowiada o zaginięciu człowieka, a podobnie jak bohater powieści, z kart książki zniknęła głoska "e". Jednak o zniknięciu tym wie tylko czytelnik, który podczas lektury napotyka na niekończący się szereg różnych zabiegów, które mają to zniknięcie zamaskować.
Taki opis sprawia wrażenie, że Perec inspirację czerpał niemal wyłącznie z gier słownych. Jednak w jego twórczości zarówno ślady jego żydowskiego pochodzenia, jak i echa utraty rodziców. Choć Perec strzegł swej prywatności, w 1973 roku wydał La Boutique Obscure, w której opisał 124 sny, które miał w okresie od maja 1968 roku do sierpnia 1972. W 1975 roku wydał z kolei W., ou Le Souvenir . Opisując lata dziecięce przerywa narrację dygresjami o utopijnej wyspie W., na której Zycie toczy się wokół zawodów sportowych. Największym jego dziełem jest La Vie Mode d'Emploi - Romans (Życie. Instrukcja Obsługi - Nowele). Opublikowana w 1978 roku książka zdobyła nagrodę Medici.
Przyjęta przez Pereca koncepcja literatury powoduje olbrzymie problemy przy przekładzie - niektóre z jego utworów mogą funkcjonować praktycznie jedynie w języku francuskim, co jest główną przyczyną słabej znajomości twórczości Pereca w Polsce - z bogatego dorobku pisarza przetłumaczono na polski zaledwie kilka pozycji.
Tłumaczenie z angielskiego - Joanna Jezierska
Perec dołączył do OuLiPo - Warsztatu Literatury Potencjalnej, paryskiej grupy pisarzy założonej w 1960 roku przez Raymonda Quenau. Formacja ta włączyła do literatury reguły rządzące takimi dziedzinami, jak matematyka czy logika. U Pereca wyraźna jest fascynacja palindromami, czyli słowami lub całymi sentencjami, które czytane wprzód lub w tył wciąż znaczą to samo. Dziełem Pereca jest najdłuższy znany palindrom, który liczy ponad pięć tysięcy słów.
Palindromy, anagramy i gry słowne to cecha charakterystyczna twórczości Georga Pereca. Tworzył liczące po kilkaset znaków teksty, w których np. jedyną dozwoloną samogłoską była głoska "a". Perec był mistrzem lipogramu, czyli tekstu, w którym dozwolone lub zabronione jest używanie pewnych głosek. W 1969 roku napisał powieść Zniknięcie, która w całości jest lipogramem. Książka opowiada o zaginięciu człowieka, a podobnie jak bohater powieści, z kart książki zniknęła głoska "e". Jednak o zniknięciu tym wie tylko czytelnik, który podczas lektury napotyka na niekończący się szereg różnych zabiegów, które mają to zniknięcie zamaskować.
Taki opis sprawia wrażenie, że Perec inspirację czerpał niemal wyłącznie z gier słownych. Jednak w jego twórczości zarówno ślady jego żydowskiego pochodzenia, jak i echa utraty rodziców. Choć Perec strzegł swej prywatności, w 1973 roku wydał La Boutique Obscure, w której opisał 124 sny, które miał w okresie od maja 1968 roku do sierpnia 1972. W 1975 roku wydał z kolei W., ou Le Souvenir . Opisując lata dziecięce przerywa narrację dygresjami o utopijnej wyspie W., na której Zycie toczy się wokół zawodów sportowych. Największym jego dziełem jest La Vie Mode d'Emploi - Romans (Życie. Instrukcja Obsługi - Nowele). Opublikowana w 1978 roku książka zdobyła nagrodę Medici.
Przyjęta przez Pereca koncepcja literatury powoduje olbrzymie problemy przy przekładzie - niektóre z jego utworów mogą funkcjonować praktycznie jedynie w języku francuskim, co jest główną przyczyną słabej znajomości twórczości Pereca w Polsce - z bogatego dorobku pisarza przetłumaczono na polski zaledwie kilka pozycji.
Tłumaczenie z angielskiego - Joanna Jezierska
Zdjęcia ze spektaklu
Foto: archiwum Grupy